Tırtıl
Meslek hayatımda çok fazla makine, takım, alet satın alması yaptım. Hiç birisi beni Taylor yan birleştirme presi kadar heyecanlandırmamıştır.
O günlerde, 7mm kalınlığında yan birleştirmeler yapıyoruz, sonra bunları, suyuna – sofrasına şaşırtarak 3 kat birbirine sıkıp 3 katmanlı paneller elde ediyoruz. Beton dökümü için kalıplarda kullanılmak üzere bir kaplama ile kaplıyoruz. İş, fireli, zahmetli, sıkıntılı bir iş. Kulakları çınlasın Sn. Mehmet Yazıcıoğlu didinip duruyor aksaklıklara meydan vermeyecek makineler tedarik etmek için.
İşin para kazanması için günde 30m3 mal çıkması gerekiyor ki günde 60m3 %9 kurulukta kereste lazım demek. Her gün. Oralara gişrmeyelim şimdi.
Bu işleri yaparken İtalyan presler kullanıyoruz. Bunlar elektirik ile yağ kızdırıyor ki plakalar ısınsın. Bu iş yavaş oluyor. Sabah 6 da biri gelip çalıştıryor ki mesai başladığında plak’lar sıcak olsun. Doğal olarak hidrolik sistem kullanılıyor plakları kaldırıp sıkmak için. İncecik paneller yapışıyor plaklara. Bunun için basınçlı hava kullanıyor plakları titretiyor. Bütün bunları senkronize etmek içinde illaki bir bilgisayar gerekli olmuş. Ederi de 200 -300 bin Euro civarında.
3 tane yan birleştirme presi aldık ki büyük prese yetişsinler diye. Bunların birde bıçakları var ki aradan sıkıştıran, yaptığınız panel kalınlığına göre. Bu durumda 7mm. Ayrıca pres plak boyutlarıda ürettiğiniz panel boyutuna uygun olmak durumunda. Sağda solda boşluk kalırsa mahvoldunuz ! Türkçesi önceden planladığınız en-boy-kalınlığa göre makine yaptırıyoruz.
Ne var ki, bir süre sonra, şimdi yapı marketlerde görüldüğü şekilde, mobilya yapımında kullanılmak üzere, değişik kalınlık, en ve boylarda sadece yan birleştirme (3 kat olmayan) panel talepleri gelmeye başladı. Yurt içinden ve büyük miktarda yurt dışından. Ama bizim preslerde bunu yapmak için sağını solunu doldurmak, itici bıçakları değiştirmek, bilgisayarı yeniden programlamak gibi bir sürü iş çıkıyor.
Nereden, nasıl ulaştığımı şimdi hatırlamıyorum. Taylor diye bir firma:http://www.jamesltaylor.com
Yalnız şöyle bir nokta var: James Taylor diye ararsanız olmaz, o bir şarkıcı. Bu James L. Taylor !!
Bu vatandaşın yaptığı makine burada anlatılacak gibi değil. Fotoğrafta yetmez. Görülmesi gerekli ama anlatmaya çalışacağım. Meraklısı web sitesindeki videoları izlemeli.
Yan birleştirme dediğimiz iş, ahşap parçaları yanyana yapıştırmak değilmi ? Makineler olmasa nasıl yapardınız ? İşkenceyle veya mengeneyle yan yana sıkardınız. İşte fikir bu ! Zaten makineyede pres değil “Mengene Taşıyıcı” diyorlar.
Yan yana döküm demir, eski usul mengeneler düşünün. Bunları sıkmak içinde hani araba tamircilerin kullandıkları bijon sıkan hava motorlarından var. Mengeneleri sağa sola ahşap parçanın boyuna göre ayarlayabiliyorsunuz. Önünüzdeki mengene dizisine parçaları sıktıktan sonra ayağınızla bir pedala basıyorsunuz. Yine basınçlı hava ile çalışan bir motor mengene dizilerini döndürüyor. Clang, klank, clang. Bütün mengeneler bir miktar dönüyor ve sizin önünüze yeni bir mengene dizisi geliyor. Bu diziye tutkallı ahşapları dizip sıkınca yeni bir dizi için pedala basıyorsunuz.
Makine tırtıl gibi.
Küçüğünü alıp parça ekleyip 20 lik veya bizim aldığımız gibi 40lık yapabiliyorsunuz. Büyüyen bir makine
20 mengene dizisi olan tip
Diyelim 40 mengene dizisi olandan var, ve bir diziye parça yerleştirip sıkmak 3 dakika sürüyor, demek ki ilk sıktığınız parçaların dönüp gelmesi 40×3 120 dakika tutuyor ki beyaz tutkal bile kullansanız kurayacaktır. Demek ki her 3 dakikada bir, bir takım kurumuş panel alıyorsunuz.
Sadece basınçlı hava bağlanıyor oda akvaryum hoırtumu ile. Şaka gibi.
Kaç para ? Yanlış hatırlamıyor isem 8300 $ verdik.
Esas komedi şimdi:
8300$ ama Ankara teslimi ! Nakliye dahil.
Dedim makineyi montaja kim gelecek, masrafı nedir ? Dediler ne montajı ? Açın kitabı kendi kendinize kurun makineyi. Şaka mı bu? Ufak tefek değil 3 metre yüksekliğinde döküm demirden, hareket eden dev gibi bir şey .
Makine geldi. Ben bir masa çektim kuracağımız yere. Açtık montaj kitapçığını. Vida, cıvata yok. Her şey geçme. 2 gün sonunda kurulması bitti. Taktık akvaryum hortumunu, şakır şakır acaip sesler ve acaip bir görüntü ile makine çalıştı. Ne bilgisayar, ne elektrik, ne yağ, ne piston sadece akvaryum hortumu.
Bir süre sonra bu firma o 3 katlı panelleri, yan birleştirmeyi bıraktı. Bütün o presler, tutkal makineleri vs. satıldı. Ama benim Taylor hala orada çalışıyor !
İmalatın modası mı geçti ? Atın yandaki tarlaya 10 yıl dursun, döküm demir bir şey olmaz, kaldırın tekrar kurun, bağlayın akvaryum hortumunu şakır şakır çalışsın. Komik makine.
Not: Yine bir Amerikan markası başka bir Taylor vardır ki, rutubet ölçüm cihazlarını şiddetle tavsiye edebilirim.