Ahşap Yapıların Tarihsel Gelişimi
Önce KÜTÜK EVLER
Benim ahşap yapılar ile ilk tanışmam Teksas – Tommiks yıllarında olmuştur.
Buralarda gördüğümüz kütük evler, yakın çevredeki ağaçların balta marifeti ile kesilip, kütük haline getirilip, basit geçmeler ile barınak haline getirilmiş yapılar idi.
Ortada profosyonel bir dülger yoktur: Çiftçi veya asker, bizzat kendisi, balta kullanarak, kendisi için ve kendi ihtiyaçlarını karşılayacak bir barınak inşa eder.
Şimdiler de ise, kütük ev tutkunlarının ihtiyaçlarını karşılamak üzere, bilgisayar kontrollü dev CNC makineler ile, bırakın baltayı, insan elinin kullanabileceği hiç bir alet ile açılamayacak geçmeler ile uzun ömürlü kütük ev bileşenleri üretilmektedir.
Kimileri, iki daire şeklindeki kesitin üst üste bindiği zaman oluşturduğu zayıf birleşmeyi dış hava şartlarına karşı çok daha iyi hale getirecek kesitler üzerine çalışırken, kimileri de sıradan bir kütük ev duvarının iç yüzünü telora ve aralarında yalıtım ile destekleyip sonra da alçı panel ile çağdaş bir yüzey elde etmeye çalışmakta, kimileri ise hafif iskeletli bir yapı çattıktan sonra buna ince plakalar ile kütük ev makjajı yapmaktadır.
Kütük ev köşe geçmeleri vs. için www.ahsapevler.gen.tr adresinde güzel çizimler bulabilirsiniz.
Sonra KOLON – KİRİŞ
Buhar makinelerinin icadı ile tomrukları katrak makineleri kullanarak kesmek kolaylaşmıştır. Çok hassas kesimler yapılamaz ise de, kütük evlerin olumsuzlarından kurtarıp daha yalıtımlı, daha az börtü böcek barındıran ve daha karmaşık yapılara imkan veren kolon – kiriş yöntemi ile binalar yapılmaya başlanır. Ne yazık ki ciddi ustalık isteyen bir iştir ve kalın kesitler kullanıldığından ağır yapılardır. 1940 larda bırakılır.
Günümüzde sanatsal bir yöntem kabul edilmekte, hatta yarışmaları yapılmaktadır. Yurdumuzda Sedat Aklan arkadaşımız bu yöntemle ve inatla başarılı yapılar yapmaya devam etmektedir.
Şampiyon HAFİF İSKELETLİ ÇATKILAR
Elektrik motorlu testerlerin yaygınlaşması kerestecilere daha ince kesitte kereste üretmesine imkan verince yapı zanaatıda kaldırması, işlemesi daha kolay olan üstelik daha az ağaç harcayan, yani daha ucuz olan bu yönteme dönmüşler. Artık ahşap kaliteside düşmeye başlamıştır.
Günümüzde “Ahşap Yapı” denildiğinde akla gelen ve yapıların % 99.9 gibi (Herhalde ) kullanılan yöntem budur. Yöntemin en büyük özelliği modern inşaat malzemeleri ve kimyasalları ile olan uyumu ve ahşabın hiç gözükmez oluşudur. Ahşap sadece taşıyıcı sistem olarak ait olduğu yerde, bitim malzemelerinin arkasında bulunduğu, görünmediği için kandisi bir tarz diretmez ve her türlü estetik tarzın, formun, akımın uygulanmasına imkan verir.
Mühendislik hesapları önceden yapılmış döşeme kirişleri, hazır yalıtımlı duvarlar, taşıyıcı komposit malzemeler ve makine – tesisat konusunda çok sayıdaki yenilikçi elemanlar ile bugün tam anlamı ile akıllı yapı haline gelen hafif iskeletli ahşap çatkılar, çevre koruyucu, enrji tasarruflu özellikleri ile doğal “yeşil yapı” adaylarıdır.
Veee AĞIR İSKELETLİ AHŞAP ÇATKILAR
60 lı 70 li yıllardan sonra bilgisayar her yere girip mertlik ölünce meşhur lamine işlerin taşıyıcılık hesabı bir anda kolaylaşır. 100 metre gibi akıl almaz açıklıkları geçmek sevdası başlar. İyice ince kesitli, nerede ise çıta denilecek ahşap parçalarının kullanılması, gittikçe zor bulunan hammadde yönünden rahatlatır üreticileri.
Her baba yiğidin altından kalkamadığı bu tarz ahşap inşaat örneklerini daha çok prestij yapılarında, kamu yararına olan stadyum, hava alanı, okul gibi büyük yapılarda yada daha küçük ama deneysel yapılarda ( Yaya köprüleri ) görüyoruz. Pahalı demeyip konut yaptıranda bulunsa da pek azdır.
Özet
Teknoloji her gün, hatta her saat yeni bir ürünü kullanıma sunuyor. Allah bilir labaratuarlarda daha neler var. Bu yeni ürünlerin bir kısmı başarılı olmuyor, tutulmuyor. Bazıları ise kısa zamanda vazgeçilmez oluyor.
Buna karşın bazı öyle eski yöntem ve teknikler var ki, yüzyıllardır kullanılmakta.
Yukarıda anlattığım tarihsel gelişimi, bu kadarı ile, kısaca, bilmekteki fayda, “Her yiğidin yoğurt yiyişi” hesabı ile, yapacağınız işlerde ” sağlam kazığa bağlamak ” yolunda, her getirilen malzemeye, tekniğe bilip bilmeden atlamamaktır.
Keyifli işlere geçmeden önce böyle bir iki sıkıcı ama anlatılması gereken konu bulunmakta. Geçmiş olsun.